Pracownicze plany kapitałowe będą wyzwaniem dla nas wszystkich. Pracodawców, pracowników, podmiotów doradczych, instytucji finansowych, agentów transferowych i dostawców oprogramowania kadrowo-płacowego. Przed każdym stoją inne wyzwania. Niestety w całej układance najmniej poinformowaną grupą są osoby, których PPK w głównej mierze dotyczą, czyli pracownicy. Nie znają oni bowiem swoich praw i obowiązków wynikających z uczestnictwa w pracowniczych planach kapitałowych. Nie wiedzą, co się będzie działo z ich pieniędzmi, a spora grupa uważa PPK za kolejną odsłonę OFE. W odróżnieniu od otwartych funduszy emerytalnych pracownik ma wiele praw, które będzie wykonywał poprzez składanie odpowiednich wniosków. Część do instytucji finansowej, a część swojemu pracodawcy. Sprawdź, które wnioski przyjmie pracodawca, a które instytucja finansowa.

PPK – obowiązki pracodawcy

Ideą stojąca za wdrożeniem pracowniczych planów kapitałowych było zwiększenie stopy oszczędności Polaków i poprawienie sytuacji materialnej na emeryturze. Pracownik wspólnie z pracodawcą i z udziałem środków z Funduszu Pracy będzie mógł odkładać pieniądze z przeznaczeniem na wypłatę po osiągnięciu 60. roku życia. W teorii brzmi to zachęcająco, ale niestety widmo OFE ciągnące się za jakimikolwiek zmianami w systemie emerytalnym zniechęca bardzo dużo osób. Jednak w odróżnieniu od OFE uczestnik PPK ma dużo więcej praw.

W otwartych funduszach emerytalnych uczestnictwo było obowiązkowe, a w PPK nie. Każdy pracownik może zrezygnować z PPK, ale będzie musiał złożyć odpowiednią deklarację swojemu pracodawcy – deklarację rezygnacji z dokonywania wpłat. Pracodawca będzie musiał tę informację przekazać wybranej instytucji finansowej i zarchiwizować dokument. Będzie też musiał pamiętać o ponownym odprowadzeniu składek po 4 latach za tego pracownika. W tych kwestiach pomoże mu odpowiednia aplikacja PPK, o której piszemy w tym miejscu.

Pracownik nie musi czekać 4 lat, żeby ponownie zapisać się do PPK. Może złożyć swojemu pracodawcy odpowiednią dyspozycję – deklarację dokonywania wpłat do programu – i znowu zacząć oszczędzać. Pracodawca będzie również zobowiązany do przyjęcia wniosku pracownika o dokonywanie wpłat dodatkowych. Uczestnik PPK sfinansuje ze swojego wynagrodzenia 2% wpłaty podstawowej, ale może jednocześnie zwiększyć ją do 2% o wpłatę dodatkową, czyli łącznie do PPK przekaże 4%. Pracodawca w tej sytuacji nie będzie jednak zobowiązany zwiększyć swojej wpłaty podstawowej. To do pracodawcy należy decyzja, czy chce od siebie przekazać na PPK pracownika dodatkowe środki.

Wpłata finansowana przez pracownika może być zmniejszona. Każdy, kto w ciągu miesiąca zarabia nie więcej niż 120% miesięcznego minimalnego wynagrodzenia, może obniżyć swoją wpłatę podstawową do 0,5%. Odpowiedni wniosek – deklarację o obniżenie wpłaty podstawowej musi złożyć swojemu pracodawcy. Pracownik, który zdecyduje się na przywrócenie wpłaty podstawowej do 2%, składa takie oświadczenie pracodawcy.

Do PPK automatycznie zostanie zapisany każdy uprawniony do 55 roku życia. Po 55. Roku życia, lecz nie później niż do 70 roku życia, pracownik może zapisać się do PPK poprzez złożenie wniosku do pracodawcy. Po 70. roku życia nie można zostać uczestnikiem PPK.

PPK – obowiązki pracownika

Nie wszystkie deklaracje, które może złożyć uczestnik PPK będą składane pracodawcy. Niektóre z nich pracownik będzie przekazywał bezpośrednio do instytucji finansowej. Dzięki aplikacji PPK dostarczonej przez instytucje uczestnik PPK złoży wniosek o wypłatę zgromadzonych środków. Jest to prawo, które odróżnia PPK od OFE. W tym drugim systemie nikt nie mógł wycofać swoich środków. Składając dyspozycję o zwrot, można przed ukończeniem 60. roku życia wypłacić swoje pieniądze z rachunku PPK.

Uczestnik PPK może z odkładanymi pieniędzmi zrobić wszystko. Może przenieść je do innego funduszu, wypłacić po ukończeniu 60. roku życia w ratach lub jednorazowo, przenieść do innego PPK prowadzonego u nowego pracodawcy. Te czynności wykona, składając odpowiednie dyspozycje do instytucji finansowej. Możliwość rozporządzaniem swoich środków w PPK świadczy o ich prywatnym charakterze i stanowi kolejną różnicę w stosunku do OFE.

Aplikacja PPK ułatwi pracę pracownikom i pracodawcom. Jest ona ważnym elementem PPK, ponieważ oświadczenia woli uczestnika składane bezpośrednio instytucji finansowej będzie mógł przygotować pracodawca. Jest to ułatwienie dla pracowników, którzy nie zamierzają korzystać z aplikacji i wolą skorzystać z pomocy pracodawcy.

PPK – obowiązki i prawa pracownika oraz pracodawcy

Każde działanie w ramach PPK uczestnik będzie składał w formie deklaracji. Część z nich samemu do instytucji finansowej. Jednak kilka wniosków będzie musiał przekazać pracodawcy. Pracodawca ma obowiązek przyjąć deklaracje i procesować je dalej. Ustawa nakłada na niego nowe zadania, z którymi będzie musiał się zmierzyć. Szczęśliwie wybierając odpowiedniego dostawcę PPK, w prosty sposób będzie mógł wprowadzać i administrować każdy przyjęty wniosek pracownika.