OFE a PPK – dlaczego PPK nie jest drugim OFE
Sukces pracowniczych planów kapitałowych będzie zależał od liczby uczestników. Ministerstwo Finansów w swoich projekcjach zakłada, że z 11,5 mln osób, które mogą przystąpić do PPK, zdecyduje się 75%, czyli około 8,63 mln osób. Jest to bardzo optymistyczne założenie, ponieważ wielu potencjalnych uczestników już teraz nie chce do PPK przystąpić. W tysiącach komentarzy najczęściej pojawia się jeden argument, że PPK to nic innego, co OFE II. I nie chodzi tu o konstrukcję, czy sposób inwestowania środków, ale możliwość zabrania przez rządzących pieniędzy, które znajdą się na rachunkach PPK w przyszłości. Czy słusznie? Nie, a poniżej tłumaczymy dlaczego.
| PPK | OFE | |
| Charakter środków | Prywatne | Publiczne |
| Uczestnictwo | Quasi dobrowolne | Obowiązkowe |
| Dostęp do pieniędzy | Tak | Nie |
| Wypłata pieniędzy po osiągnięciu ustawowego wieku | Tak (60. rok życia) | Nie (transfer do ZUS w ciągu 10 lat przed emeryturą) |
| Wypłata w trakcie oszczędzania | Tak (wkład własny, choroba) | Nie |
| Składka podstawowa | 3,5% (+250 zł wpłaty powitalnej i 240 zł dopłaty rocznej) | 2,92% |
Spis treści:
Co się stało z Twoimi pieniędzmi z OFE w 2014r.?
W tym miejscu trzeba zacząć od wyjaśnienia 2 kwestii. Po pierwsze pieniądze na rachunkach OFE nigdy nie były naszymi prywatnymi oszczędnościami. Wpłaty do OFE były obowiązkowe i miały charakter daniny publicznej, więc to od zawsze były pieniądze publiczne, a nie prywatne. Potwierdził to Sąd Najwyższy w wyroku z 4 czerwca 2008r., a następnie potwierdził to Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 4 listopada 2015r. Druga ważna kwestia dotyczy „kradzieży” dokonanej przez ówczesny rząd. Środki z OFE zostały przeniesione na nasze konta w ZUS, więc teoretycznie nadal je posiadamy, tylko w innym miejscu. Odrębną sprawą jest, to co się dzieje z naszymi składkami zapisanymi na koncie w ZUS.
Pieniądze w PPK mają prywatny charakter, a w OFE nie
Tak zostało wpisane w ustawę z 4. października 2018r. o pracowniczych planach kapitałowych. Artykuł 3.2. tej ustawy stanowi, że środki gromadzone w PPK stanowią prywatną własność uczestnika PPK, z zastrzeżeniem art. 105. Art. 105 mówi o mechanizmie zwrotu, czyli co się dzieje z pieniędzmi uczestnika, jeśli zrezygnuje z PPK i wypłaci środki przed ukończeniem 60. roku życia. Natomiast to co mieliśmy odłożone w OFE, to były środki publiczne, do których nie mieliśmy dostępu.
Pieniądze gromadzone w PPK będą dostępne do Twojej dyspozycji, a w OFE nie
Środki, które będą na Twoim rachunku w OFE na 10 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego zostaną systematycznie w 120 miesięcznych ratach przekazywane na Twoje konto w ZUS. W momencie osiągnięcia wieku emerytalnego nie będziesz posiadał żadnych pieniędzy na rachunku OFE. Co więcej nie można w dowolnym czasie ich wypłacić, ponieważ są to środki publiczne. Zupełnie odwrotnie wygląda to z pieniędzmi uczestnika PPK. Po osiągnięciu 60. roku życia można bez 19% podatku od dochodu wypłacić jednorazowo 25% odłożonych pieniędzy i pozostałe 75% w 120 miesięcznych ratach.
Pieniądze z PPK pomogą kupić CI mieszkanie, a z OFE nie
Jednorazowo będzie można wypłacić do 100% zebranych oszczędności na cele mieszkaniowe – wkład własny na zakup mieszkania lub budowę domu. Te pieniądze trzeba będzie zwrócić w wartości nominalnej. Taka konstrukcja sprawia, że uczestnik PPK może sam sobie przyznać nieoprocentowaną pożyczkę na zakup mieszkania lub budowę domu. Odda tyle ile pożyczył bez żadnych odsetek. Taka konstrukcja umożliwi wielu osobom nabycie własnej nieruchomości. Będzie można również wypłacić do 25% zgromadzonych środków w PPK w przypadku poważnego zachorowania uczesnika PPK, jego małżonka lub dziecka. Wypłaconych środków nie trzeba będzie zwrócić i nie ma limitu liczby poważnych zachorowań. OFE nie dają takich możliwości.
PPK nie są obowiązkowe, a OFE były
Nie będzie obowiązku uczestnictwa w PPK. Wystarczy pracodawcy złożyć pisemny wniosek o niedokonywanie wpłat na rachunek PPK. Jednak po 4 latach nastąpi ponowny zapis. Dotyczy to pracowników do 55. roku życia. Pracodawca poinformuje pracownika o tym, więc nikt nie będzie zaskoczony, że nagle został uczestnikiem PPK. W trakcie oszczędzania w dowolnym momencie można się z PPK wypisać. Nie ma tu żadnych okienek na podjęcie decyzji. Każdy sam, jeśli zdecyduje się zrezygnować, zrobi to w dowolnym momencie.
PPK to nie drugie OFE
Nazywanie PPK drugim OFE jest niesprawiedliwe. Dzieje się tak z powodu braku pełnej informacji o różnicach obu programów emerytalnych. Nie pomogło również przesunięcie 51,5% środków z OFE na rachunki w ZUS w 2014 r. Jednak więcej dzieli PPK i OFE, niż je łączy. Pieniądze w ramach PPK będą prywatną własnością uczestnika i w każdym dowolnym momencie będzie można je wypłacić. OFE były obowiązkowe, a przystąpienie do PPK będzie dobrowolne.
Ja to bym właśnie zaczęła od tego, że te dwa programy różnią się znacząco i ich porównywanie jest zupełnie bez sensu. No i trzeba zaznaczyć, że ppk jest znacznie korzystniejszy dla przeciętnego kowalskiego. Bo to on sam decyduje czy chce, czy nie chce oszczędzać, wszystko zależy od niego, w końcu to jego pieniądze.
O PPK mówi się co raz więcej. Dzięki kampanii promocyjnej osoby, które do tej pory nic nie wiedziały o pracowniczych planach kapitałowych mogą zdobyć wiedzę. Niestety słuchając opinii osób, do których PPK są kierowane, przeważają negatywne komentarze. Zdecydowana większość nie chce w nich uczestniczyć, ponieważ uważa, że w przyszłości spotka je los podobny do OFE. Tak ważne jest wyjaśnienie dwóch kwestii. Po pierwsze pieniądze z OFE zostały przetransferowane na indywidualne konta ZUS, a nie zabrane przez państwo oraz środki gromadzone w ramach PPK mają charakter prywatny. Tylko uczestnik PPK będzie mógł o nich decydować. Wynika to z konstrukcji prawnej.
Edukowanie w zakresie działania PPK jest potrzebne. Polak musi wreszcie zobaczyc czarno na białym co mu da zostanie w PPK. Bez sensu skladac bron od razu dlatego raczej bym sie nie wypisywał bo z kazdym mscem przeciez traci sie kase. W PPK wszystkie założenia sa opisane w projekcie a nad wszystkim czuwa przeciez Komisja Nadzoru Finansowego
Bardzo ważne jest przekazanie pełnej informacji o funkcjonowaniu PPK. Bez wiedzy pojawia się wiele niesprawiedliwych zarzutów wobec tego rozwiązania. Nie jest ono pozbawione wad (m.in. konieczność rozliczenia w PIT części finansowanej przez pracodawcę), ale dla wielu osób może być pomocne. PPK ma kilka ciekawych rozwiązań np. przeznaczenie pieniędzy na cele mieszkaniowe. O tym się nie mówi, bo bardziej nośne jest porównanie PPK do OFE, dlatego bardzo ważna jest edukacja i przekazywanie pełnej informacji o PPK.